Przepisy porządkowe

Przepisy porządkowe obowiązujące od 20.11.2023 r.w lokalnym transporcie zbiorowym (komunikacji miejskiej) organizowanym przez Miasto Poznań

Rozdział 1

Postanowienia ogólne

§ 1

Przepisy porządkowe w lokalnym transporcie zbiorowym (komunikacji miejskiej) organizowanym przez Miasto Poznań obowiązują:
1)     w pojazdach kursujących na liniach komunikacyjnych organizowanych przez Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu;
2)     na przystankach komunikacyjnych i dworcach, których właścicielem lub zarządzającym jest Miasto Poznań.

§ 2

Użyte w przepisach porządkowych określenia oznaczają:
1)     operator – operator komunikacji miejskiej; podmiot, który zawarł z Zarządem Transportu Miejskiego w Poznaniu umowę o świadczenie usług w zakresie lokalnego transportu zbiorowego (komunikacji miejskiej) na linii komunikacyjnej lub sieci komunikacyjnej określonej w umowie;
2)     pasażer – osoba fizyczna, która zawarła umowę przewozu;
3)     pojazd – pojazd komunikacji miejskiej; środek transportu (autobus, tramwaj) użytkowany przez operatora komunikacji miejskiej organizowanej przez Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu;
4)     przewóz – transport osób, rzeczy i zwierząt domowych wykonywany przez operatora komunikacji miejskiej.

Rozdział 2

Przewóz rzeczy

§ 3

1. Dopuszcza się w pojazdach, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz § 5 i 6, przewóz rzeczy mających charakter bagażu podręcznego, o wymiarach nieprzekraczających:

1)     dla rzeczy przestrzennych:                90 × 75 × 40 (cm);
2)     dla rzeczy podłużnych:                      12 × 12 × 220 (cm);
3)     dla rzeczy płaskich:                           100 × 90 × 10 (cm);
4)     dla instrumentów muzycznych:        130 × 70 × 50 (cm).

2. Wymiary, o których mowa w ust. 1, nie dotyczą:
1)     podpórek rehabilitacyjnych;
2)     rysunków, grafik, obrazów i fotografii przewożonych w specjalistycznych teczkach ochronnych;
3)     złożonych sztalug przewożonych w specjalistycznych futerałach ochronnych;
4)     przenośnych instrumentów muzycznych przewożonych w specjalistycznych futerałach ochronnych.

§ 4

1. Zabrania się umieszczania i przewozu rzeczy w pojazdach:

1)     na siedzeniach;
2)     w przejściach między siedzeniami;
3)     w miejscach niezapewniających swobodnego ominięcia rzeczy przez przemieszczających się pasażerów, w tym wchodzących do pojazdu i z niego wychodzących;
4)     w miejscach niezapewniających swobodnego dostępu pasażerów do kasowników;
5)     bez możliwości niezwłocznego unieruchomienia rzeczy przez jej posiadacza w razie jej niespodziewanego przemieszczania lub przewracania się, w tym na skutek nagłego hamowania lub nagłej zmiany toru ruchu pojazdu.

2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do przewozu środków transportu i zwierząt domowych, o którym mowa w § 5-11.

Rozdział 3

Przewóz środków transportu

§ 5

Dopuszcza się przewóz w pojazdach oznakowanych odpowiednimi piktogramami:
1)     wózków inwalidzkich (w tym wyposażonych w silnik elektryczny) – jeżeli:
a)     wymiary wózka nie przekraczają wymiarów:
─    długość całkowita: 120 cm,
─    szerokość całkowita: 70 cm,
─    wysokość całkowita: 109 cm,
b)     wózek można obrócić wewnątrz pojazdu, w miejscu wokół własnej osi,
c)     wózek zostanie prawidłowo ustawiony w wyznaczonym miejscu i unieruchomiony za pomocą hamulca lub blokady oraz zabezpieczony pasem mocującym stanowiącym wyposażenie pojazdu – jeżeli pojazd jest w niego wyposażony;

2)     wózków dziecięcych – jeżeli:
a)     wózek zostanie skutecznie unieruchomiony za pomocą hamulca lub blokady oraz ustawiony w wyznaczonym miejscu, a jeśli to miejsce jest zajęte przez wózek inwalidzki lub inny wózek dziecięcy – w innym dostępnym miejscu, równolegle do osi pojazdu i tyłem dziecka do kierunku jazdy,
b)     dziecko zostanie zabezpieczone za pomocą szelek bezpieczeństwa stanowiących wyposażenie wózka,
c)     opiekun dziecka przebywa w bezpośrednim sąsiedztwie wózka, zapewniając niezwłoczną możliwość unieruchomienia wózka w razie jego niespodziewanego przemieszczania lub przewracania się, w tym na skutek nagłego hamowania lub nagłej zmiany toru ruchu pojazdu;

3)     jednoosobowych rowerów niewyposażonych w silnik – jeżeli rower zostanie umieszczony w wyznaczonym miejscu i prawidłowo zabezpieczony za pomocą pasów mocujących stanowiących wyposażenie pojazdu.

§ 6

Dopuszcza się przewóz w pojazdach:

1)     składanych hulajnóg, niewyposażonych w silnik – jeżeli są złożone i przewożone w opakowaniu transportowym lub trzymane w ręku w sposób nieprzeszkadzający innym pasażerom;
2)     urządzeń wspomagających ruch (w tym wrotek, rolek, deskorolek, nartorolek, nart) – jeżeli są przewożone w opakowaniu transportowym lub trzymane w ręku w sposób nieprzeszkadzający innym pasażerom.

§ 7

Zabrania się przewozu w pojazdach innych środków transportu:
1)     hulajnóg i rowerów wyposażonych w silnik;
2)     hulajnóg i rowerów systemów współdzielonych;
3)     hulajnóg niewyposażonych w silnik, których nie można złożyć, z wyłączeniem małych hulajnóg dziecięcych przewożonych przez opiekuna towarzyszącego dziecku, w sposób nieprzeszkadzający innym pasażerom;
4)     rowerów wieloosobowych;
5)     rowerów 3- i więcej kołowych, wózków rowerowych i przyczep rowerowych;
6)     urządzeń transportu osobistego, w tym urządzeń samobalansujących – dwukołowców i jednokołowców;
7)     skuterów-wózków wyposażonych w silnik;
8)     wózków podręcznych, z wyłączeniem toreb-wózków zakupowych;
9)     innych pojazdów w rozumieniu ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym.

Rozdział 4

Przewóz zwierząt domowych

§ 8

Dopuszcza się przewóz psów w pojazdach, z zastrzeżeniem § 9, jeżeli:
1)     przewożony pies:
a)     ma założony kaganiec,
b)     jest trzymany na uwięzi (smyczy) przez pasażera przewożącego psa, mogącego utrzymać go w miejscu,
c)     jest oznakowany chipem (transponderem) lub tatuażem;
2)     pasażer przewożący psa ma przy sobie:
a)     szczelną torebkę na odchody psa,
b)     aktualne świadectwo szczepienia psa przeciwko wściekliźnie, paszport z wpisem o szczepieniu albo identyfikator szczepienia, wydany przez uprawnionego lekarza weterynarii,
c)     w przypadku psów ras uznawanych za agresywne – zezwolenie na utrzymanie psa rasy uznawanej za agresywną.

§ 9

1. Nieagresywne psy ras miniaturowych i małych oraz odpowiadające im miniaturowe i małe mieszańce mogą być przewożone:

1)     bez kagańca i bez uwięzi (smyczy) – trzymane na rękach pasażerów siedzących, albo

2)     bez kagańca i na uwięzi (smyczy) – trzymane na kolanach lub rękach pasażerów siedzących.

2. W razie przewozu psa w podręcznej klatce transportowej, zabezpieczonej przed ucieczką zwierzęcia, § 8 ust. 1 pkt 1 lit. a i b nie stosuje się.
3. W przypadku przewozu przez osobę niepełnosprawną psa asystującego § 8 ust. 1 pkt 1  lit. a i b nie stosuje się, jeżeli:
1)     pies asystujący zostanie wyposażony w specjalistyczną uprząż właściwą do rodzaju niepełnosprawności pasażera i oznakowaną właściwym napisem;
2)     pasażer ma przy sobie certyfikat potwierdzający status psa asystującego.

§ 10

Dopuszcza się przewóz w pojazdach:
1)     kotów i fretek – jeżeli:
a)     są przewożone w podręcznej klatce transportowej, zabezpieczonej przed ucieczką zwierzęcia,
b)     pasażer przewożący zwierzę ma przy sobie aktualne świadectwo szczepienia zwierzęcia przeciwko wściekliźnie, paszport z wpisem o szczepieniu albo identyfikator szczepienia, wydany przez uprawnionego lekarza weterynarii;
2)     innych małych zwierząt domowych – jeżeli są przewożone w podręcznej klatce transportowej, zabezpieczonej przed ucieczką zwierzęcia, albo w innym pojemniku transportowym właściwym dla rodzaju zwierzęcia, niestwarzającym zagrożenia dla bezpieczeństwa pasażerów i pojazdu.

§ 11

Zabrania się przewozu w pojazdach zwierząt:
1)     gospodarskich;
2)     gatunków niebezpiecznych dla życia i zdrowia ludzi;
3)     w razie dozwolonego przewozu bez użycia klatki lub pojemnika transportowego – w stadach powyżej dwóch sztuk na jednego pasażera przewożącego zwierzęta.

Rozdział 5

Porządek i bezpieczeństwo

§ 12

1. Pasażer przewożący rower i zajmujący miejsce wyznaczone również dla osoby na wózku inwalidzkim lub osoby przewożącej dziecko w wózku dziecięcym jest obowiązany do niezwłocznego ustąpienia tego miejsca osobie uprawnionej i opuszczenia pojazdu wraz z rowerem. Nieopuszczenie pojazdu jest traktowane jak niedozwolony przewóz rzeczy przekraczającej wymiary określone w § 3 ust. 1.
2. Pasażer przewożący dziecko w wózku dziecięcym i zajmujący miejsce wyznaczone również dla osoby na wózku inwalidzkim jest obowiązany do niezwłocznego ustąpienia tego miejsca osobie uprawnionej i ustawienia wózka dziecięcego w sposób określony w § 5 pkt 2 albo opuszczenia pojazdu wraz z wózkiem.
3. Pasażer zajmujący miejsce siedzące pierwszeństwa dla osób o obniżonej sprawności ruchowej, w tym osób niepełnosprawnych i osób starszych, lub dla osób z małym dzieckiem na ręku i kobiet w ciąży jest obowiązany do niezwłocznego ustąpienia tego miejsca osobie uprawnionej.

§ 13

1. W pojazdach i na przystankach ponadto zabrania się:

1)     ruchu pojazdów, urządzeń transportu osobistego i urządzeń wspomagających ruch, z wyłączeniem ruchu wózków inwalidzkich oraz pojazdów wykonujących na przystanku czynności porządkowe, remontowe lub modernizacyjne, pojazdów uprzywilejowanych oraz posiadających zezwolenie Dyrektora Zarządu Transportu Miejskiego w Poznaniu;
2)     gry na instrumentach muzycznych i używania urządzeń nagłaśniających, w tym głośników przenośnych i telefonów, z wyłączeniem słuchawek dostatecznie tłumiących dźwięki wydawane do otoczenia;
3)     prowadzenia zbiórek, rozdawnictwa, akwizycji i agitacji bez zgody właściwego zarządcy;
4)     pozostawiania bagażu podręcznego i innych rzeczy bez dozoru poza miejscami do tego wyznaczonymi;
2. W pojazdach ponadto zabrania się:
1)     spożywania zimnych napojów, z wyłączeniem napojów bezalkoholowych niegazowanych przewożonych w szczelnych zakręcanych butelkach plastikowych albo szczelnych zamykanych bidonach/kubkach z ustnikiem, o pojemności nie większej niż 0,75 l;
2)     przewozu i spożywania gorących napojów, z wyłączeniem ich przewozu w szczelnych i zamkniętych termosach;
3)     spożywania posiłków, z wyłączeniem posiłków podawanych małym dzieciom w szczelnych zakręcanych butelkach ze smoczkiem albo szczelnych zamykanych bidonach/kubkach z ustnikiem;
4)     umieszczania nóg na miejscach do siedzenia;
5)     wsiadania i wysiadania po sygnale odjazdu i podczas jazdy;
6)     wsiadania i wysiadania poza przystankami, z wyłączeniem unieruchomienia pojazdu na skutek awarii lub wypadku, za zgodą albo na polecenie prowadzącego pojazd albo innej osoby upoważnionej na podstawie odrębnych przepisów;
7)     wsiadania do pojazdu przed podstawieniem na przystanek odjazdowy;
8)     przebywania w pojeździe po przyjeździe na przystanek końcowy przez czas dłuższy niż niezbędny do niezwłocznego opuszczenia pojazdu;
9)     wchodzenia do kabin sterowniczych, z wyłączeniem osób upoważnionych na podstawie odrębnych przepisów;
10) nieuzasadnionego unieruchamiania lub zatrzymywania pojazdu, w tym przy użyciu hamulca awaryjnego;
11) posługiwania się urządzeniami alarmowymi i sygnalizacyjnymi bez uzasadnienia;
12) wychylania się z okien pojazdu podczas jazdy;
13) otwierania drzwi podczas jazdy;
14) opierania się o drzwi;
15) przebywania w promieniu pracy skrzydeł drzwi w czasie ich uruchamiania oraz przebywania w bezpośrednim sąsiedztwie drzwi, w sposób uniemożliwiający ich zamknięcie albo otwarcie;
16) przebywania na przednim pomoście, poza barierkami wyznaczającymi przestrzeń dla pasażerów, i ograniczania widoczności prowadzącemu pojazd;
17) siadania na barierkach ochronnych zamontowanych w pojeździe i na elementach konstrukcyjnych łączących człony pojazdu wieloczłonowego;
18) przebywania na dachu, na zderzakach lub na innych nieprzeznaczonych do przewozu osób elementach konstrukcyjnych pojazdu;
19) wyrzucania przedmiotów na zewnątrz pojazdów.

§ 14

1. Pasażer może wsiadać do pojazdu i wysiadać z niego wszystkimi drzwiami, z wyłączeniem drzwi prowadzących do kabiny sterowniczej.
2. W pojazdach wyposażonych w oznakowane odpowiednimi piktogramami urządzenia do otwierania drzwi przez pasażera ma on prawo i obowiązek samodzielnie je otwierać.
3. Podczas wsiadania do pojazdu, przebywania w pojeździe i wysiadania z pojazdu oraz wchodzenia na przystanek, przebywania na przystanku i opuszczania przystanku pasażer jest obowiązany do stosowania się także do:

a)     napisów i piktogramów o charakterze porządkowym;
b)     poleceń i komunikatów porządkowych wydawanych przez prowadzącego pojazd, kontrolera biletowego albo inną osobę uprawnioną na postawie odrębnych przepisów;
c)     zasad współżycia społecznego.

4. Podczas ruchu pojazdu pasażer zajmujący miejsce stojące albo przemieszczający się jest obowiązany do trzymania się poręczy lub uchwytu do tego przeznaczonego, stanowiącego wyposażenie pojazdu.

Uchwałę na podstawie której przepisy porządkowe zostały uchwalone można znaleźć TUTAJ

Więcej na: https://edziennik.poznan.uw.gov.pl/WDU_P/2023/10053/akt.pdf

W pojazdach i na przystankach obowiązują również zakazy wynikające z ustaw, między innymi:

1. palenia wyrobów tytoniowych i ziołowych oraz używania papierosów elektronicznych;
   (ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych
2. spożywania napojów alkoholowych;
   (ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi)
3. wnoszenia i przewozu środków odurzających oraz substancji psychotropowych i psychoaktywnych;
   (ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii)
4. umieszczania plakatów i haseł wyborczych na przystankach bez zgody zarządcy;
   (ustawa Kodeks wyborczy)
5. urządzania gier hazardowych;
   (ustawa o grach hazardowych)
6. przewozu broni i amunicji przez osoby nieuprawnione.
   (ustawa o broni i amunicji)

Kodeks wykroczeń określa zarówno odpowiedzialność za niestosowanie się do przepisów określonych przez Radę Miasta Poznania:

Art. 54. Kto wykracza przeciwko wydanym z upoważnienia ustawy przepisom porządkowym o zachowaniu się w miejscach publicznych, podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.

jak i kolejne zakazy obowiązujące w transporcie publicznym, między innymi:

1. zanieczyszczania lub zaśmiecania;
2. umieszczania ogłoszeń, plakatów, afiszy, apeli, napisów lub rysunków;
3. rozdawania i rozrzucania ulotek;
4. sprzedaży i akwizycji bez zgody zarządcy;
5. niszczenia, uszkadzania lub czynienia niezdatnym do użytku;
6. zakłócania spokoju krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem;
7. używania słów nieprzyzwoitych;
8. dopuszczania się nieobyczajnych wybryków, wywoływania zgorszenia;
9. żebrania;
10. prowadzenia publicznej zbiórki ofiar bez zezwolenia.